همانطور که می دانیم ورزش در بهبود خلق و خو نقش بسار مهمی دارد. با این حال ، مکانیسم دقیق این یافته ناشناخته باقی مانده است. ” runner’s high” ، حالت تغییر هوشیاری ناشی از ورزش که گاهی توسط ورزشکاران استقامتی تجربه می شود ، به عنوان “شادی محض ، سرخوشی ، آرامش بی پایان ، هماهنگی درونی ، انرژی بی حد و حصر” و کاهش احساس درد تعریف شده است.
فرضیه آندورفین درrunner’s high:
در حالی که محققان سعی کرده اند با استفاده از “فرضیه اندورفین” و انتشار مواد مخدر طبیعی پدیده runner’s high را توضیح دهند ، ولی شواهدی وجود دارد که این فرضیه را به چالش کشیده و وجود برخی عوامل دیگر را در پدیده runner’s high دخیل می داند. به عنوان مثال ، نشان داده شده است که β-endorphins نمی تواند از سد خونی-مغزی عبور کند ، بنابراین به احتمال زیاد اثرات مرکزی اپیوئیدهای محیطی منشاء runner’s high نیست.
نقش نورواستروئیدها درrunner’s high:
مطالعات نشان داده اند که افزایش سطح نورواستروئیدها ازجمله دهیدرواپی اندوسترون (DHEA) عامل runner’s high واحساس سرخوشی است که البته مکانیسم دقیق ان هنوز مشخص نیست. نورواستروئیدها فعال کننده های عصبی هستند که در بیماریهای عصبی دخیل هستند. DHEA به عنوان هورمون جوانی شناخته شده است که در دهه سوم زندگی در حدود ۲۵ سالگی به اوج رسیده و از سی سالگی سیر نزولی پیدا می کند. این هورمون به عنوان یک نورو استروئید باعث فعال شدن طیف وسیعی از گیرنده های توروترانسمیترها ازجله گاماآمینوبوتیریک اسید(GABA) شده و بنابراین بر فرایندهای نوروفیزیولوژیکی تاثیر می گدارند. این فعالیتها برای تنظیم دقیق عملکرد CNS اهمیت زیادی دارند و نشان دهنده نقش مهم آنها در آسیب های شناختی است.
علاوه بر این ، نورواستروئیدها ممکن است اثرات مختلفی بر روی (NMDA) ، (AMPA) ، glycine ، سروتونین داشته باشند. و از آنجا که این انتقال دهنده های عصبی و گیرنده ها بر رفتار و آسیب شناسی روانی تأثیر می گذارند ، جای تعجب نیست که نورواستروئیدها به یک عامل حیاتی در درک شناخت ، رفتار و حس خوب بودن عمومی تبدیل شده اند. ولی اینکه ایا تغییرات DHEA پس از ورزش با بهبود خلق و خوی ناشی از ورزش در ارتباط است هنوزمورد بررسی قرار نگرفته است ولی با توجه به اینکه پس از تمرینات ورزشی افزایش در DHEA مشاهده شده است و با توجه به تاثیرات DHEA بر شناخت و بهبود روحیه و خلق وخو این نتیجه گیری منطقی به نظر می اید که افزایش این هورمون که به نام هورمون جوانی شناخته می شود باعث پدیده runner’s high و سرخوشی ناشی از ورزش می شود.
منابع:
Exercise, Dehydroepiandrosterone (DHEA), and Mood Change: A Rationale for the “Runners High
.
