تغییر در توزیع چربی در یائسگی

اگر یک زن میانسال هستید و متوجه شده اید که ناحیه میانی بدن شما یا ناحیه شکم شما در حال بزرگ شدن است، باید بدانید که شما تنها نیستید و تغییر در توزیع چربی در یائسگی یک فرایند طبیعی است.

این یک تغییر فیزیولوژیکی است که متأسفانه واقعاً برای همه زنان با افزایش سن اتفاق می‌افتد. این تغییر تقصیر شما نیست و نشانه این نیست که خود را رها کرده اید. واقعیت این است که از قبل از شروع یائسگی، سطح هورمون هایی مانند استروژن تغییر می کند.

تحقیقات نشان می‌دهد که این تغییرات – همراه با گرگرفتگی، تغییرات خلقی، پریودهای نامنظم، مشکلات خواب و موارد دیگر احتمالاً منجر به تغییراتی در شکل بدن می‌شود. این انتقال قبل از یائسگی، که معمولاً بین ۴۵ تا ۵۵ شروع می شود و حدود ۷ سال طول می کشد، رسماً یک سال پس از آخرین دوره به پایان می رسد. در آن زمان گفته می شود که زنان در دوران یائسگی هستند.

به طور کلی زنان تمایل بیشتری به ذخیره چربی بدن خود در ران ها و باسن دارند و در نتیجه بدنی به شکل گلابی دارند، در حالی که مردان تمایل دارند چربی بیشتری را در ناحیه شکم ذخیره کنند. آنها بیشتر “سیبی شکل” هستند.

اما در حوالی دوران یائسگی، تغییر قابل توجهی در محل ذخیره چربی در زنان ایجاد می شود. برای مثال، در یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، دکتر گریندیل و همکارانش چگونگی تغییر بدن ۳۸۰ زن میانسال در بوستون و لس آنجلس را طی ۱۲ سال، از جمله زمان قبل، حین و پس از یائسگی دنبال کردند. در حالی که نتایج بر اساس نژاد و قومیت متفاوت بود، نتیجه کلی این بود که در حوالی یائسگی، زنان شروع به ذخیره چربی می کنند که این تجمع کمتر در ناحیه ران و باسن رخ می دهد و بیشتر در ناحیه شکم یا ناحیه میان بدن اتفاق می افتد.

برای مثال، در میان زنان سفیدپوست و سیاه‌پوست شرکت‌کننده در این مطالعه، هیچ تغییر خالصی در چربی باسن و ران آنها در طول ۱۲ سال مشاهده نشد، اما چربی ناحیه میانی آنها به‌ترتیب ۲۴ و ۱۷ درصد افزایش یافت. آنها در طی چند سال قبل و یک سال پس از آخرین دوره پریودشان بیشنرین چربی را در ناحیه میانی یا شکم خود مشاهده کردند.

محققان دقیقاً نمی دانند که چرا این تغییرات در ذخیره چربی رخ می دهد. اما اگرچه این یک روند طبیعی است، ولی باید مراقب بود. افزایش چربی شکم – و به ویژه، نوع چربی احشایی که در عمق شکم قرار دارد و اندام ها را احاطه کرده است – با افزایش خطرات سلامتی مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان مرتبط است. این چربی که نه تنها با یائسگی، بلکه با استرس، ورزش نکردن، رژیم غذایی نامناسب و موارد دیگر گسترش می یابد، اصطلاحا «چربی مشکل ساز» نام دارد.

علیرغم تبلیغات اینترنتی فراگیر که ادعا می کنند راز کوچک شدن چربی شکم را در خود جای داده است، متخصصان واقعاً نمی دانند چگونه با افزایش دور کمر مرتبط با یائسگی مقابله کنند.

راهکارها

با این حال، نشان داده شده است که انجام حداقل ۲٫۵ تا ۵ ساعت فعالیت بدنی متوسط در هفته به پیشگیری از بیماری قلبی و دیابت کمک می کند، که هردوی این شرایط با افزایش چربی شکم ارتباط مستقیم دارد. پیروی از یک رژیم غذایی سالم – از جمله رژیمی که حاوی مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد و ماهی، حبوبات، آجیل، لبنیات کم‌چرب و گوشت بدون چربی را به عنوان منابع پروتئین در اولویت قرار دهد – می‌تواند به محافظت در برابر این شرایط کمک کند.

فعالیت بدنی همچنین باعث حفظ توده عضلانی و سلامتی استخوانها و بهبود عملکرد انسولین می شود. “حتی اگر ورزش می کنید و وزن کم نمی کنید، از نظر متابولیسمی مفید است.” ورزش باعث ایجاد حس خوب در شما می شود و ممکن است به مقابله با برخی از تغییرات خلقی که با یائسگی رخ دهد کمک کند.

منابع:

• Changes in Regional Fat Distribution and Anthropometric Measures Across the Menopause Transition PMCID: PMC8372653 (available on ۲۰۲۲-۰۶-۰۱) DOI: ۱۰٫۱۲۱۰/clinem/dgab389